NIENORMALNE MIASTO. Opowieść o Gliwickiej Alternatywnej Scenie
Szymon Szwajger
Zima 2025
Nie będę ukrywał, że uwielbiam „literaturę muzyczną”, jakkolwiek to nie zabrzmi. Wielokrotnie dałem temu wyraz recenzując na łamach Free Colours tego typu książki. Teraz z radością dzielę się przemyśleniami dotyczącymi propozycji Szymona Szwajgera, której przedmiotem jest historia zespołów Gliwickiej Sceny Alternatywnej lat 80-tych ubiegłego stulecia. Ta książka jest wędrówką, w której przewodnikami są uczestnicy tamtych zdarzeń. Przemieszczamy się między muzycznymi projektami, o których opowiadają .Poznajemy miejsca kultowe, jak Klub Gwarek (mnie było dane przeżyć w nim jedną z ostatnich edycji Winter Reggae). Schodzimy do piwnic, ukrywamy w ożywionych halach przyzakładowych i dzielnicowych domach kultury. Oczyma wyobraźni odtwarzamy obrazy legendarnych Eltronów, gitar enerdowskiej i czechosłowackiej myśli technicznej lub zestawów perkusyjnych domowej produkcji. Wraz z bohaterami ruszamy na podbój Jarocina, Róbrege, albo lokalnych konkursów młodych talentów, gdzie przysłowiowy hałas przerazić potrafił niejednego z rezydentów miejscowej „śmietanki kulturalnej”. Artyści dzielą się również historiami nagrań, które później krążyły wśród odbiorców jako kolejne kopie, albo weryfikują powody ich znikania. Są i przypadki filmowej twórczości powiązanej z gliwickim środowiskiem alternatywnym. Wywiady, będące podstawą narracji w tej książce, stanowią chronologiczny układ prezentacji poszczególnych zespołów. Jednocześnie duża swoboda pozostawiona rozmówcom nie wpływa na swoistą klasyfikację grup i nie ustawia żadnej z nich na pozycji lidera, na podium. Celowo nie wskazuję nazw zespołów, nie podaję nazwisk, bo dzięki mrówczej pracy Szymona Szwajgera i mnie udaje się odkrywać nieznane. Tym bardziej, że od ponad dwudziestu lat środowisko gliwickie stało się mi bliskie. Pragnę jeszcze zwrócić uwagę na zawartość wizualną tego wydawnictwa. Zdjęcia, kadry z materiałów filmowych, okładki , plakaty, wycinki prasowe ,a także ziny stanowią cenny materiał źródłowy o unikatowym charakterze. To wartość dodana. Autor w krótkim zapisie przedstawia także „spuściznę” po G.A.S. – wspomina i zespoły, i kulturalne centrum przełomu wieków, czyli Squat Krzyk. Jednak jest pewien mankament książki Szymona Szwajgera – zbyt szybko dociera się do strony 307 i potem czernieje okładka. Na pocieszenie, zawsze można do niej wrócić, do początku lub wybranego fragmentu.
I&Igor
